In dit coronatijdperk is het thema kansenongelijkheid actueler dan ooit. Maar het is geen nieuw thema: vijf jaar geleden startte het ministerie van OCW met het Actieplan Gelijke Kansen. Rianne en Benjamin volgden dit actieplan van nabij.
Voelen jullie je bijzonder betrokken bij het thema kansenongelijkheid?
Benjamin: “Jazeker. Dat komt door mijn achtergrond: ik studeerde sociologie en ik kwam als stagiaire binnen bij Oberon. Ongelijkheid in de samenleving fascineerde me al tijdens mijn studie en die interesse komt nu goed van pas bij ons onderzoek naar het Actieplan Gelijke Kansen”.
Rianne: “Ik heb een heel andere achtergrond, want ik kom uit de hoek van de orthopedagogiek en hulpverlening. De leerlingen bij wie het allemaal niet vanzelf van een leien dakje gaat, staan me na aan het hart. Het is een groep die je het beste gunt.”
Jullie volgden vo-scholen die een subsidie kregen om op eigen wijze leraren te helpen achterstandsleerlingen nog beter te begeleiden. Hebben jullie op deze scholen succesvolle werkwijzen gezien?
Rianne: “Ik was onder de indruk van een school waar de subsidie uit het actieplan werd gebruikt om de coachingsvaardigheden van leraren te vergroten. Zij leerden onder andere gesprekken te voeren met leerlingen bij wie thuis heel veel speelt. Een goede band opbouwen met leerlingen kost wel tijd in de jaartaakbelasting van leraren natuurlijk. Maar leerlingen voelden zich dankzij hun coach echt gehoord en gezien op school en dat waardeerden ze enorm.”
Benjamin: “Leerlingen van deze school maakten ons heel goed duidelijk dat het voor hen superbelangrijk is om niet een anoniem nummer op school te zijn. Juist zij hebben die persoonlijke aandacht heel hard nodig. Dat zag je trouwens ook mooi in de documentaireserie Klassen.”
Welke lessen kunnen we leren uit jullie onderzoek naar gelijke kansen?
Rianne: “Een belangrijke les is dat een interventie pas duurzaam kan zijn als er een behoorlijk aantal leraren bij betrokken is. Als er bijvoorbeeld maar twee leraren bij betrokken zijn, hoeft er maar een ziek te worden of een andere baan te krijgen en de mooi opgetuigde plannen verdwijnen al snel in de la. Zonde!”
Benjamin: “Ik denk dat beleidsmakers meer rekening moeten houden met de thuisomstandigheden van de leerlingen. Achterstandsleerlingen hebben baat bij extra leertijd, een plek om huiswerk te maken, dat soort dingen. En wat ook dit onderzoek weer duidelijk maakt: met hippe innovatieve trajecten help je deze leerlingen niet genoeg. Een goede leraar maakt voor hen het verschil.”
Tekst: Marleen Kieft
