In opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) voert Oberon in samenwerking met Dialogic een 0-meting uit onder universiteiten en hogescholen. In deze 0-meting onderzoeken we de stand van implementatie van de Nationale Leidraad Kennisveiligheid en hoe opvolging is gegeven aan de oproep van de minister om een risicoanalyse van kennisveiligheid uit te voeren of te actualiseren. De 0-meting geeft op deze manier invulling aan de externe audit kennisveiligheid die de minister aan de Tweede Kamer heeft toegezegd.
Wat is de aanleiding?
Universiteiten en hogescholen opereren in toenemende mate op een internationaal speelveld. Het aandeel van buitenlands wetenschappelijk personeel groeit, net als het aantal publicaties waarbij wetenschappers van universiteiten uit verschillende landen betrokken zijn. Ook het aandeel buitenlandse studenten aan Nederlandse universiteiten neemt toe. Internationalisering van hoger onderwijs en onderzoek kan bijdragen aan het oplossen van mondiale vraagstukken en houdt Nederland aangesloten bij snelle ontwikkelingen in andere landen.
Internationale samenwerkingen kunnen echter ook risico’s en onwenselijke gevolgen met zich meebrengen. In de Nationale Leidraad Kennisveiligheid gaat dit om drie typen van risico’s: (1) ongewenste overdracht van sensitieve kennis en technologie met negatieve gevolgen voor onze nationale veiligheid en de Nederlandse innovatiekracht, (2) heimelijke beïnvloedings- en inmengingsactiviteiten van statelijke actoren en (3) ethische kwesties die samenhangen met de samenwerking met personen en instellingen uit landen waar grondrechten niet worden gerespecteerd.
De afgelopen jaren is steeds meer aandacht in de politiek en maatschappij voor deze risico’s. Dit heeft geleid tot de wens om actiever beleid te ontwikkelen op kennisveiligheid.
Wat houdt ons onderzoek in?
In de 0-meting onderzoeken we de stand van implementatie van de Nationale Leidraad Kennisveiligheid en hoe opvolging is gegeven aan de oproep van de minister om een risicoanalyse van kennisveiligheid uit te voeren of te actualiseren. Hiervoor zetten we een vragenlijst uit onder de universiteiten en hogescholen. Daarnaast zullen we verdiepende casestudies uitvoeren bij enkele universiteiten en hogescholen. De informatie uit deze stappen wordt geanalyseerd om te komen tot sectorbeelden voor de universiteiten en voor de hogescholen. De sectorbeelden worden door OCW aan de Tweede Kamer aangeboden. Naar verwachting volgt het sectorbeeld voor de universiteiten rondom de zomer, gevolgd door het sectorbeeld voor de hogescholen in het najaar.
Mee weten over dit onderzoek? Vraag het Johan Bokdam of Anne Wester.
