Het Nederlands Gebarencentrum is het expertisecentrum voor de Nederlandse Gebarentaal. Ze beheren het online gebarenwoordenboek, stellen nieuwe gebaren vast, geven voorlichting en informatie, ontwikkelen leermaterialen en doen toegepast taalwetenschappelijk onderzoek. Oberon en het Kohnstamm Instituut evalueerden de subsidie die het Nederlands Gebarencentrum de afgelopen jaren ontving vanuit het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW).
In Nederland gebruiken naar schatting 60.000 mensen de Nederlandse Gebarentaal (NGT). Dit zijn vooral dove mensen en hun sociale omgeving. Daarnaast gebruiken ongeveer 200.000 mensen gebaren uit de NGT ter ondersteuning van gesproken Nederlands. Ook tolken NGT en onderwijs- en zorgprofessionals die met dove mensen werken gebruiken NGT. Gebarentalen zijn natuurlijke talen met een eigen woordenschat en grammatica. Het is echter niet altijd vanzelfsprekend geweest dat dove mensen en hun sociale omgeving konden communiceren in gebarentaal. In de periode 1910 –1980 was het voor dove kinderen op dovenscholen zelfs verboden om gebarentaal te gebruiken. De erkenning van NGT als officiële taal in Nederland op 1 juli 2021 verplicht de overheid om het gebruik van NGT actief te bevorderen.
Onderzoeksresultaten
Het evaluatieonderzoek geeft het ministerie van OCW inzicht in de mate waarin doelen van het Nederlands Gebarencentrum zijn bereikt, wat de waarde is voor verschillende gebarentaalgebruikers en of het ministerie het juiste departement is voor beleidsvoering over het Nederlands Gebarencentrum.
De resultaten laten zien dat het Nederlands Gebarencentrum van grote waarde is voor gebarentaalgebruikers. Deze taalgemeenschap vindt het belangrijk dat de NGT goed gedocumenteerd wordt en dat er een betrouwbare informatiebron is voor het opzoeken van gebaren. Gebarentaalgebruikers vinden het ook belangrijk dat het Nederlands Gebarencentrum actief informatie over NGT verspreidt, zoals de herkomst van gebaren. Dit draagt bij aan het culturele erfgoed van de gebarentaalgemeenschap.
Er worden door gebarentaalgebruikers ook verbeterpunten genoemd:
- Meer inhoud in het gebarenwoordenboek
- Een gebruiksvriendelijkere website en app
- Gratis toegang tot het gebarenwoordenboek
Aanbevelingen
Beleidsvoering voor het Nederlands Gebarencentrum past het best binnen het ministerie van OCW. De NGT is een wezenlijk onderdeel van de Dovencultuur en het Nederlands Gebarencentrum ondersteunt tolken NGT die onder andere het onderwijs toegankelijk maken voor gebarentalige leerlingen. Het ministerie en het Nederlands Gebarencentrum kunnen samen in gesprek gaan over aanpassing van het subsidiebedrag. Daarnaast bevelen we aan om een gebruiksvriendelijke app voor het gebarenwoordenboek te ontwikkelen en PR-werkzaamheden uit te breiden.
Bekijk het volledige rapport voor een compleet overzicht van de resultaten en aanbevelingen.
Bekijk onderstaande video's voor een samenvatting van het rapport in NGT:
Deel 1 - Samenvatting rapport evaluatieonderzoek in gebarentaal
Deel 2 - Samenvatting rapport evaluatieonderzoek in gebarentaal
